جلسه دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد آقای علی اکبر رئیسی-گروه ترویج و آموزش کشاورزی

خلاصه خبر: گذار از دانش زیست محیطی به رفتار پایدار در بهره¬برداری آبهای زیرزمینی و نقش واسطه¬ای احساسات زیست محیطی

جلسه دفاع از پایان نامه: علی اکبر رئیسی                                                                         گروه:  ترویج  و آموزش کشاورزی

عنوان پایان نامه:  گذار از دانش زیست محیطی به رفتار پایدار در بهره­برداری آبهای زیرزمینی و نقش واسطه­ای احساسات زیست محیطی

ارائه کننده:  علی اکبر رئیسی

استاد راهنما : آقای دکتر مسعود بیژنی

 استاد مشاور : آقای دکتر محمد چیذری  

  استاد ناظر داخلی:آقای دکتر عنایت عباسی  

استاد ناظر خارجی: آقای دکتر محمود  حسینی           

نماینده تحصیلات تکمیلی: آقای دکتر عنایت عباسی 

مکان : آمفی تئاتر2

تاریخ: 9/3/96

ساعت: -/8

چکیده

حفاظت از منابع آب زیرزمینی به عنوان یکی از مهمترین منابع طبیعی به یکی از دغدغه‌های مهم انسان در قرن حاضر تبدیل شده است. بیشترین مصرف منابع آب زیرزمینی در ایران، در بخش کشاورزی است. از سویی، استفاده بیش از حد از این منابع، پیامد‌های زیست‌محیطی متعددی را به‌وجود آورده است. در این راستا، بسیاری از کارشناسان آب عقیده دارند که از طریق تقویت رفتار پایدار در بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی، افزایش دانش، آگاهی و احساس زیست محیطی کشاورزان، می‌توان بر این بحران غلبه کرد. هدف این پژوهش تحلیل "گذار از دانش زیست‌محیطی به رفتار پایدار در بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی از طریق واکاوی نقش واسطه‌ای احساسات زیست‌محیطی" بود. این پژوهش از نوع تحقیقات کمی و کاربردی است که با استفاده از فن پیمایش انجام گرفت. از نظر تحلیل داده‌ها، توصیفی ـ همبستگی و علّی ـ رابطه‌ای است. جامعه‌ آماری پژوهش شامل کلیه کشاورزانگندمکاربهره‌بردار استان سیستان و بلوچستان (168873=N) بودند که تعداد 384 نفر از آنها با بهره‌گیری از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب، انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌ای بود که روایی آن توسط پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و متخصصان امور آب مورد تأیید قرار گرفت و پایایی دسته گویه‌های آن هم با استفاده از یک مطالعه‌ی راهنما و آزمون آلفای کرونباخ محقق گردید (84/0≥α≥70/0). یافته‌های حاصل از آزمونهای همبستگی نشان دادند که نگرش زیست‌محیطی، دانش زیست‌محیطی، اثر اجتماعی و فرهنگی و همچنین احساسات زیست‌محیطی رابطه مستقیم و معنی‌داری با رفتار پایدار در بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی دارند. همچنین، یافته‌های حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که رفتار پایدار در بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی میان سه گروه از گندمگاران با سه نوع فناوری استفاده از آب به‌صورت سنتی، نوین و تلفیقی، تفاوت معنی‌داری وجود دارد و کشاورزانی که از روش‌های تلفیقی بهره می‌گیرند رفتار پایدارتری در استفاده از آب زیرزمینی نشان می‌دهند. همچنین بین چهار گروه از گندمکاران با نوع مالکیت زمین متفاوت (خصوصی، اجاره‌ای، دولتی و سهم‌بری) تفاوت معنی‌داری از لحاظ رفتار پایدار در بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی مشاهده می‌شود و افراد با مالکیت خصوصی رفتار پایدارتری در بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی دارند. نتایج حاصل از تحلیل علّی نشان داد که نگرش زیست‌محیطی (297/0=β) و احساس زیست‌محیطی (289/0=β) بیشترین اثر را بر رفتار پایدار استفاده از آب زیرزمینی گندمکاران دارند. علاوه بر این، با بهره‌‌گیری از تحلیل عاملی، برای مؤلفه مشکلات و موانع گندمگاران در مدیریت منابع آب زیرزمینی، سه عامل با عناوین "ضعف آگاهی ـ مهارتی"، "فنی ـ تأسیساتی" و "سازماندهی ـ پشتیبانی" استخراج گردید. در پایان، بر اساس یافته‌های پژوهش، به تبیین جایگاه ترویج کشاورزی به عنوان یک مداخله‌گر در تقویت رفتار پایدار در بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی پرداخته شده است.

 

واژهای کلیدی:رفتار بهره‌برداری پایدار، آب زیرزمینی، دانش زیست‌محیطی، احساس زیست‌محیطی، نگرش زیست‌محیطی، گندمکاران، سیستان و بلوچستان.


1 خرداد 1396 / تعداد نمایش : 3113